NASZA RELIGIA - Źródła wiedzy religijnej
Podstawy i związane z nimi dowody doprowadzające do powstania wiedzy religijnej nazywa się edille-i szerijje. Jest ich cztery:
- Księga: Święty Koran
- Sunna: słowa, czyny, sposób zachowania się naszego szanownego Proroka i czyny, które on widział i nie był przeszkodą w ich spełnianiu
- Idżma: jednogłośne zdanie uczonych islamskich mudżtehid w prawach dotyczących spraw religijnych
- Kyjas: analogiczne porównanie praw tzn. jeżeli nie ma na ten temat św. ajetów i św. hadis, to porównuje się je do podobnego znanego prawa. (wg Abdulgani Nablusi)
Wszystkie prawa, które nie są oparte na tych dowodach nie zostają przyjęte, należą do bidat (innowacji w religii).
Ze względu na to, że po czwartym wieku Hidżri nie zostało wykształconych więcej uczonych mudżtehid, Idżma i Kyjas nie istnieją już więcej. I dlatego też mówiąc o Idżma lub Kyjas bierze się pod uwagę jako uczonych mudżtehid: Sahabi tj.przyjaciół szanownego Proroka, Tabiin tj. tych, co widzieli Sahabi i Tebe-i tabiin tj. tych, co widzieli Tabiin. (Ibni Abidin, Imam Gazali)
Jeśli coś nie zostało poprzez Idżmę Sahabi poinformowane, to jednogłośne zdanie Tabiin staje się Idżmą. Jeśli nie zostało poinformowane przez Tabiin, to jednogłośne zdanie Tebe-i tabiin jest Idżmą, ponieważ uczeni tych trzech wieków tj. mudżtehid zostali wychwalani przez św. hadisy. Nazywa się ich selef-i salihin. (Ibni Abidin)
W Surze Haszr 2 głoszone jest w tym sensie: „Ej, uczeni! Upodabniajcie! (tzn. w tym, co nie wiecie dokonujcie kyjas (porównania) z tym, co wiecie).” Ten św. werset wskazuje na to, że kyjas i idżtihad jest nakazany. (Bejdawi)