ITIKAD - Czy w Islamie istnieje filozofia - 2
Ibni Haldun podzielił naukę islamską na dwie grupy:
- Ulum-i naklijje (nauka religijna): tefsir-komentarz Świętego Koranu, kiraet-prawidłowe czytanie (recytowanie) Świętego Koranu, hadis-nauka o św. hadisach, czynach szanownego Proroka i o tym, co widział i czemu nie zapobiegał, fykh-wiedza informująca o nakazach i zakazach religii islamskiej, feraiz-wiedza dotycząca podziału majątku (komu i w jaki sposób) pozostawionego przez zmarłego, kelam-nauka o wierze (słowa szehadet i związane z nim sześć podstawowych fundamentów wiary), tasawwuf- nauka o mistyce.
- Ulum-i aklijje (nauki ścisłe, rozumiane przez doświadczenia): mantyk-logika, fizyka, tabiat-natura, przyroda; chemia, matematyka, geometria, geodezja, debata (dysputa), astronomia.
Imam Gazali (rahimehullah) poznając j. grecki zbadał starożytną grecką filozofię i zaprzeczył znajdującym się w niej nieprawidłowym miejscom. Za czasów Harunurreszida (rahimehullah) filozofia przenikająca do nauk islamskich stała się przewodnikiem dla takich filozofów jak: Montesquieu i Spinoza, którzy otwarcie przyznali się do tego, że byli pod wpływem Farabini, którego zwali Farabius.
Imam Muhammed Gazali (rahimehullah) walczył z jedną z pierwszych powstałych 72 spaczonych sekt, sektą szyitów Dai. Według sekty Dai Święty Koran składa się z dwóch części: ze strony wewnętrznej (batini) i strony zewnętrznej (zahiri). Z tego względu nazwano ich sektą batini. Imam Gazali (rahimehullah) z łatwością obalił ich filozofię. Po tej klęsce sekta batini odsunęła się jeszcze bardziej od Islamu. Błędnie wyjaśniając treść symbolicznych św. ajetów i św. hadis stali się mülhid (wystąpili z wiary). W swoich politycznych celach posuwali się tak daleko, że stali się bardzo szkodliwi muzułmanom znajdującym się na prawidłowej drodze sunna.
Szyici
Szyici mówiąc, że są po stronie błogosławionego Ali, wprowadzili do religii islamskiej nową filozofię. Powstały nowe sekty. Jedną z nich jest sekta haridżitów, którzy najpierw głosili, że są po stronie szanownego Ali, później zaś stali się Mu wrogiem. Według ich wierzenia „wierzący, który dokona wielkiego grzechu, staje się niewierzącym” i wychodząc z tego udowadniali, że szanowny Ali i szanowny Muawije są niewierzącymi. Przeciwko temu wierzeniu powstały jeszcze inne wierzenia. Przyjmowali oni, że rozum jest jedynym kryterium wobec każdej sytuacji, „o tym, jeśli ktoś dokona wielkiego grzechu, np., jeśli wierzący zamorduje innego wierzącego, to nikt z ludzi na ziemi nie wyda wyroku. Tego wyroku może dokonać tylko Allahu teala w życiu pozagrobowym.” Z tego powodu nie są oni zaliczani ani do wierzących ani do niewierzących. Tych, którzy głosili te nowe wierzenia nazywa się mutezile. Wśród szyitów powstała jeszcze jedna sekta zwana galije, wg ich wierzenia Raj i Piekło znajduje się na ziemi. Są oni zupełnie niewierzącymi i nie mają nic wspólnego z Islamem.
Wrogowie chcący zniszczyć Islam od wewnątrz doprowadzili do powstania fałszywych sekt nazywając je Islamem. Wśród nich najbardziej znane są: behaizm, kadijani i teblig dżemat.