ITIKAD - Czyny człowieka i wolna wola
Człowiek nie jest w stanie wszystkiego, co sobie zażyczy zrobić, cokolwiek stworzyć. Wszystkie czyny chciane i niechciane przez ludzi, wszystkie działania stworzył Allahu teala. W celu stworzenia pożądanych przez ludzi działań i czynów stworzył im pragnienie i życzenie. Jeśli Allahu teala też tego zechce, to ze względu na tą wolę, życzenie stworzy ten czyn. Jeśli człowiek nie zechce i Allahu teala nie będzie życzył, to nie stworzy tego. To coś nie zostanie stworzone tylko, dlatego, że człowiek chce.
Zostanie stworzone tylko wtedy, gdy Allahu teala będzie też chciał.
Dobre, pożyteczne pragnienia ludzi, których kocha i żałuje, Allahu teala też chce i stworzy. Nie chce i nie stworzy ich złych i szkodliwych pragnień. U takich ludzi zajdą zawsze dobre i pożyteczne czyny.
Wolna wola (Irade-i Dżuzijje): Allahu teala obdarzył ludzi łaską chcenia i siły wyboru w dokonaniu lub niedokonaniu jakiegoś czynu. Jest to u ludzi pewnym stanem. Ludzie są wolni w używaniu wolnej woli. Nie są zmuszani. Powód wolnej woli pochodzi z woli Allahu teala. Gdy człowiek zdecyduje się na dokonanie jakiegoś czynu z własnej wolnej woli, a Allahu teala będzie też tego chciał, to zostanie to przez Niego stworzone.
Czyny ludzi nie zachodzą tylko w skutek pragnienia ich woli. Człowiek chce spełnienia jakiegoś czynu np. chcąc by ręka jego się poruszyła używa siły i tak dochodzi do ruchu. Jednak nie powie się, że człowiek to stworzył. Wolna wola powstaje w sercu człowieka. Czyny człowieka dochodzą do skutku z przedwiecznej (nie mającej początku wczesności) aprobaty Allahu teala. Jednak, by doszły one do skutku, człowiek korzysta najpierw z wolnej woli. Pragnienie spełnienia się lub niespełnienia jakiegoś czynu zostaje stworzone przez Allahu teala ze względu na pragnienie człowieka tego czynu. Z tego powodu człowiek jest odpowiedzialny za czyn, który doszedł do skutku.
Ludzie korzystając z danego im daru wolnej woli chcąc stworzenia dobra zyskają zasługi. Chcący stworzenia zła zyska grzech. Z tego powodu powinno się myśleć o czynieniu dobra i jego pragnąć.
Uwaga: W dzisiejszych czasach w życiu codziennym bardzo często używa się słów: „stworzyć, stwarzać, tworzyć.” Słowa te należą tylko do Allahu teala, są Jemu specyficzne. Stworzycielem jest tylko On i tylko On jest w stanie cokolwiek stworzyć. Z tego względu nie powinno się używać takich słów odnośnie czynów ludzi.